Башкирско-русский словарь
ҡырын-ярын
1 вкривь и вкось
ҡырын-ярын баҫып килеү — идти, ступая вкривь и вкось
2 искоса
ҡырын-ярын ҡарау — глядеть искоса
ҡырынайтыу
кренить, накренить
кәмәне ҡырынайтыу — накренить лодку
ҡырынайыу
крениться, накреняться
йөк ҡырынайҙы — воз накренился;
ҡырынайып китеү — резко накрениться
ҡырынғыс
бритва
электр ҡырынғысы — электрическая бритва
ҡырынды
оскрёбок, оскрёбки
бал ҡырындыһы — оскрёбки мёда
ҡырынлатыу
1 см. ҡырынайтыу
2 см. ситләтеү
ҡырынлау
1 крениться, накрениться
2 перен. разг.
намереваться, рассчитывать
ҡалала ҡалырға ҡырынлап йөрөү — намереваться остаться в городе
ҡырыныу
бриться || бритьё
бәке менән ҡырыныу — бриться бритвой;
ҡырынып алыу — побриться
ҡырып-емереп
прям., перен.
круша всё, сметая всё на своём пути
ҡырып-сырып
разг.
целиком, полностью, дочиста
аҡсаны ҡырып-сырып биреү — отдать все деньги дочиста
ҡырып-һепереп
целиком, полностью, дочиста
игенде ҡырып-һепереп тапшырыу — сдать весь хлеб
ҡырыҫ
1 суровый; крутой
ҡырыҫ кеше — суровый человек;
ҡырыҫ холоҡло — крутого нрава
2 суровый, строгий
ҡырыҫ йөҙ — суровое лицо
3 суровый
ҡырыҫ ел — суровый ветер;
ҡырыҫ тәбиғәт — суровая природа
4 перен.
суровый, тяжёлый, тягостный
ҡырыҫ яҙмыш — суровая доля
5 сурово; круто
ҡырыҫ һөйләшеү — разговаривать круто
ҡырыҫ-мырыҫ
неприветливо
ҡырыҫ-мырыҫ һөйләшеү — разговаривать неприветливо
ҡырыҫайыу
см. ҡырыҫланыу
ҡырыҫланыу
1 становиться суровым, крутым
по характеру
2 перен.
становиться суровым
ел ҡырыҫланды — ветер стал суровым
3 перен.
становиться суровым, тяжёлым, тягостным
тормош ҡырыҫланды — жизнь стала суровой
ҡырыҫлыҡ
суровость; крутость
ҡырыҫлығы күренеп тора — видно, что он суров;
ҡырыҫлыҡ күрһәтеү — проявить суровость
ҡырыу
1 скоблить, соскабливать || скобление, соскабливание
ҡаҙанды ҡырыу — выскабливать котёл;
өҫтәлде бысаҡ менән ҡырыу — скоблить стол ножом
2 тереть, натирать
кишер ҡырыу — натереть морковь
3 тереть, натирать
итек аяҡты ҡыра — сапог трёт ногу
4 точить || точка
дерево, железо, камень на станке
5 брить || бритьё
мыйыҡты ҡырып алыу — сбрить усы
6 перен.
уничтожить, истреблять || уничтожение, истребление
ҡырып бөтөрөү — истребить;
дошманды ҡырып һалыу — истребить врага
ҡырышыу
взаимн. от ҡырыу 1, 2, 4-6
ҡысҡыртҡыс
тех.
гудок, клаксон
машинаның ҡысҡыртҡысы — клаксон машины
ҡысҡыртыу
1 понуд. от ҡысҡыртыу
2 давать сигнал, трубить, гудеть, свистеть и т. п.
[[]]
борғо ҡысҡыртыу — трубить в горн