Башкирско-русский словарь
алдаусан
склонный к обману; привыкший обманывать
алдаштырыу
1 обманывать; привирать; плутовать
изредка; время от времени
2 успокаивать, забавляя
баланы алдаштырыу — успокоить ребёнка
алдашыу
1 заниматься обманом, надувательством || обман, надувательство
алдашыу булманы — обмана не было
2 врать, лгать || враньё
бала алдаша белмәй — ребёнок не умеет врать
алды-артты
!!! : алды-артты ҡарау (или уйлау)
взвешивать, прикидывать
прежде чем делать что-л.
алды-ялды
: алды-ялды белмәү
не знать усталости; работать без отдыха
алдыҡ
1 ложь, враньё || ложный, лживый
алдыҡ таратыу — распространить ложь
2 вымысел, выдумка || вымышленный, выдуманный
алдыҡҡа ышанма — не верь выдумке
[[]]
алдыҡ тоҡсайы — враль; лгун; выдумщик, выдумщица
алдым
диал.
см. артыҡ
алдым-бирҙем
1 обоюдное согласие на брак
до совершения обрядов или бракосочетания
алдым-бирҙем итеү — дать согласие на брак
2 сделка
обычно коммерческая
алдым-бирҙем яһау — заключить сделку
алдын
1 в знач. прил.
передовой, первый || впереди
алдын кеше — передовой человек;
алдын барыу — идти впереди; быть первым;
алдын йөрөү — считаться передовым; слыть первым;
алдын сығыу — оказаться впереди, стать первым; победить
2 прогрессивный
алдын ҡараш — прогрессивный взгляд
3 перен.
выше
алдын ҡуйыу — ставить себя выше других;
алдын тороу — стоять выше других
алдын-артын
:
алдын-артын ҡарамай (или ҡарап тормай) — без оглядки
алдын-артын ҡарамай ҡасыу — бежать без оглядки;
алдын-артын уйламай — необдуманно, не думая о последствиях
алдына
в роли служ. имени
перед
хөкөм алдына баҫыу — предстать перед судом
алдынан
в роли служ. имени
1 перед; накануне
йыйылыш алдынан — перед собранием;
байрам алдынан — накануне праздника;
китер алдынан — перед отъездом
2 перед; мимо
өй алдынан үтеү — проходить мимо дома
алдынғы
1 передовой, первый || передовик
алдынғы бригада — передовая бригада;
алдынғы урын — первое место;
алдынғылар кәңәшмәһе — совещание передовиков
2 прогрессивный
алдынғы йәмғиәт — прогрессивное общество
алдынғылыҡ
первенство, главенство, лидерство
эштә алдынғылыҡты бирмәү — не уступить первенства в работе;
ярышта алдынғылыҡ яулау — завоевать первенство в соревновании
алдында
в роли служ. имени
перед
кеше алдында мәсхәрәләү — позорить перед людьми;
ауырлыҡтар алдында юғалып ҡалмау — не теряться перед трудностями
алдыр
чаша, миска
алдыртыу
понуд. от алдырыу
алдырым
захват
при жатве или косьбе вручную
алдырымы киң — у него широкий захват
алдырыу
1 понуд. от алыу
2 удалить
теште алдырыу — удалить зуб;
тамаҡ биҙен алдырыу — удалить гланды
3 допускать кражу, позволить украсть
кеҫәнән аҡса алдырыу — допустить, чтобы вытащили деньги из кармана
4 добиваться успехов; достигать нужного уровня
эш менән алдырыу — добиться успеха работой, делом
5 выписывать
какое-л. издание
газета алдырыу — выписать газету
алебастр
алебастр || алебастровый
алебастр заводы — алебастровый завод