Латинский язык. Числительные (Numeralia)
Латинские числительные (numeralia) разделяются на
количественные (cardinalia),
порядковые (ordinalia),
разделительные (distributīva),
мультипликативные,
наречные (adverbialia) и
дроби
.
|
|
Количественные числительные(Cardinalia) |
Вопрос: quot? — сколько?
0 |
|
nullus,
nulla, nullum [zerum] |
1
|
I
|
unus, una, unum
|
2
|
II
|
duo, duae, duo
|
3
|
III
|
tres, tria
|
4
|
IV
|
quattuor
|
5
|
V
|
quinque
|
6
|
VI
|
sex
|
7
|
VII
|
septem
|
8
|
VIII
|
octo
|
9
|
IХ
|
novem
|
10
|
Х
|
decem
|
11
|
ХI
|
undĕcim
|
12
|
ХII
|
duodĕcim
|
13
|
ХIII
|
tredĕcim
|
14
|
ХIV
|
quattuordĕcim
|
15
|
ХV
|
quindĕcim
|
16
|
ХVI
|
sedĕcim
|
17
|
ХVII
|
septendĕcim
|
18
|
ХVIII
|
duodeviginti
|
19
|
ХIХ
|
undeviginti
|
20
|
ХХ
|
viginti
|
21
|
ХХI
|
unus et viginti (viginti unus)
|
22 |
ХХII |
duo et viginti (viginti duo)
|
28
|
ХХVIII
|
duodetriginta
|
29
|
ХХIХ
|
undetriginta
|
30
|
ХХХ
|
triginta
|
40
|
ХL
|
quadraginta
|
50
|
L
|
quinquaginta
|
60
|
LХ
|
sexaginta
|
70
|
LХХ
|
septuaginta
|
80
|
LХХХ
|
octoginta
|
90
|
ХС
|
nonaginta
|
100
|
С
|
centum
|
200
|
СС
|
ducenti, -ae, -a
|
300
|
ССС
|
trecenti, -ae, -a
|
400
|
CD
|
quadringenti, -ae, -a
|
500
|
D
|
quingenti, -ae, -a
|
600
|
DC
|
sescenti, -ae, -a
|
700
|
DCC
|
septingenti, -ae, -a
|
800
|
DCCC
|
octingenti, -ae, -a
|
900
|
CM
|
nongenti, -ae, -a
|
1000
|
M
|
mille
|
2000
|
MM
|
duo milia
|
10 000 |
|
decies milia
|
1 000 000 |
|
millio
|
1 000 000 000 |
|
Milliardum
|
1 000 000 000 000 |
|
Billio
|
| duo | duae | duo |
| "два" |
| м.р. | ж.р. | ср.р. |
| мн.ч. |
И.п. | duo | duae | duo |
В.п. | duōs | duās | duo |
Р.п. | duōrum | duārum | duōrum |
Д.п.
Отл.п. | duōbus | duābus | duōbus |
| trēs | tria |
| "три" |
| м.р. + ж.р. | ср.р. |
| мн.ч. |
И.п. | trēs | tria |
Зв.п. | trēs | tria |
В.п. | trēs, trīs | tria |
Р.п. | trium | trium |
Д.п.
Отл.п. | tribus | tribus |
| mīlia, mīlium |
| "тысяча" |
| мн.ч. |
И.п. | mīlia |
Р.п. | mīlium |
Д.п. | mīlibus |
В.п. | mīlia |
Отл.п. | mīlibus |
|
|
Порядковые числительные (Ordinalia) |
Вопрос: quotus? — какой по счету?
1 |
primus, prima, primum
|
2 |
secundus, secunda, secundum (alter,altĕra,
altĕrum)
|
3 |
tertius, tertia, tertium
|
4 |
quartus
|
5 |
quintus
|
6 |
sextus
|
7 |
septĭmus
|
8 |
octāvus
|
9 |
nonus
|
10 |
decĭmus
|
11 |
undecĭmus
|
12 |
duodecĭmus
|
13 |
tertius decĭmus
|
14 |
quartus decĭmus
|
15 |
quintus decĭmus
|
16 |
sextus decĭmus
|
17 |
septĭmus decĭmus
|
18 |
duodevicesĭmus
|
19 |
undevicesĭmus
|
20 |
vicesĭmus
|
21 |
primus et vicesĭmus (vicesĭmus primus)
|
28 |
duodetricesĭmus
|
29 |
undetricesĭmus
|
30 |
tricesĭmus
|
40 |
quadragesĭmus
|
50 |
quinquagesĭmus
|
60 |
sexagesĭmus
|
70 |
septuagesĭmus
|
80 |
octogesĭmus
|
90 |
nonagesĭmus
|
100 |
centesĭmus
|
200 |
ducentesĭmus
|
300 |
trecentesĭmus
|
400 |
quadringentesĭmus
|
500 |
quingentesĭmus
|
600 |
sescentesĭmus
|
700 |
septingentesĭmus
|
800 |
octingentesĭmus
|
900 |
nongentesĭmus
|
1000 |
millesĭmus
|
2000 |
bis millesĭmus
|
|
|
Разделительные числительные (Distributīva) |
Вопрос: quoteni?
Склоняются как прилагательные трех окончаний во множ. числе
1 |
singuli, ae, a |
по одному, по одной, по одному |
2 |
bini, ae, a |
по двое, по два |
3 |
terni (trini), ae, a |
|
4 |
quaterni, ae, a |
|
5 |
quini, ae, a |
|
6 |
seni, ae, a |
|
7 |
septeni, ae, a |
|
8 |
octoni, ae, a |
|
9 |
noveni, ae, a |
|
10 |
deni, ae, a |
|
11 |
undeni, ae, a |
|
12 |
duodeni, ae, a |
|
13 |
terni deni |
|
14 |
quaterni deni |
|
15 |
quini deni |
|
16 |
seni deni |
|
17 |
septeni deni |
|
18 |
duodeviceni, ae, a |
|
19 |
undeviceni, ae, a |
|
20 |
viceni, ae, a |
|
21 |
viceni singuli
singuli et viceni |
|
28 |
duodetriceni, ae, a |
|
29 |
undetriceni, ae, a |
|
30 |
triceni, ae, a |
|
40 |
quadrageni, ae, a |
|
50 |
quinquageni, ae, a |
|
60 |
sexageni, ae, a |
|
70 |
septuageni, ae, a |
|
80 |
octogeni, ae, a |
|
90 |
nonageni, ae, a |
|
100 |
centeni, ae, a |
|
200 |
duceni, ae, a |
|
300 |
treceni, ae, a |
|
400 |
quadringeni, ae, a |
|
500 |
quingeni, ae, a |
|
600 |
sesceni, ae, a |
|
700 |
septingeni, ae, a |
|
800 |
octingeni, ae, a |
|
900 |
nongeni, ae, a |
|
1000 |
singula milia |
|
2000 |
bina milia |
|
3000 |
terna milia |
|
10 000 |
dena milia |
|
21 000 |
vicena singula milia |
|
100 000 |
centena milia |
|
1000 000 |
decies centena milia |
|
мн.ч. | м.р. | ж.р. | ср.р. |
nom. | bīnī | bīnae | bīna |
voc. | bīnī | bīnae | bīna |
acc. | bīnōs | bīnās | bīnōs |
gen. | bīnūm | bīnūm | bīnūm |
dat. | bīnīs | bīnīs | bīnīs |
abl. | bīnīs | bīnīs | bīnīs |
мн.ч. | м.р. | ж.р. | ср.р. |
nom. | quaternī | quaternae | quaterna |
voc. | quaternī | quaternae | quaterna |
acc. | quaternōs | quaternās | quaternōs |
gen. | quaternōrum | quaternārum | quaternōrum |
dat. | quaternīs | quaternīs | quaternīs |
abl. | quaternīs | quaternīs | quaternīs |
bina castra, binae
litterae
Pueri habent binae puellae
|
|
Мультипликативные числительные |
1 |
simplex |
однинарный, простой |
2 |
duplex |
двойной, сугубый |
3 |
triplex |
тройной |
4 |
quadruplex |
четырехкратный |
5 |
quincumplex |
пытикратный |
6 |
septemplex |
шетикратный |
10 |
decemplex |
десятикратный |
100 |
centuplex |
стократный |
|
|
Числительные наречные (Adverbia) |
1
|
semel |
один раз, однократно |
2 |
bis |
дважды |
3 |
ter |
|
4 |
quarter |
|
5 |
quinquies |
|
6 |
sexies |
|
7 |
septies |
|
8 |
octies |
|
9 |
novies |
|
10 |
decies |
|
11 |
undecies |
|
12 |
duodecies |
|
13 |
ter decies |
|
14 |
quater decies |
|
15 |
quinquies decies |
|
16 |
sexies decies |
|
17 |
septies decies |
|
18 |
duodevicies |
|
19 |
undevicies |
|
20 |
vicies |
|
21 |
vicies semel
semel et vicies |
|
28 |
duodetricies |
|
29 |
undetricies |
|
30 |
tricies |
|
40 |
quadragies |
|
50 |
quinquagies |
|
60 |
sexagies |
|
70 |
septuagies |
|
80 |
octogies |
|
90 |
nonagies |
|
100 |
centies |
|
200 |
ducenties |
|
300 |
trecenties |
|
400 |
quadringenties |
|
500 |
quingenties |
|
600 |
sescenties |
|
700 |
septingenties |
|
800 |
octingenties |
|
900 |
nongenties |
|
1000 |
milies |
|
2000 |
bis milies |
|
3000 |
ter milies |
|
10 000 |
decies milies |
|
21 000 |
semel et vicies milies |
|
100 000 |
centies milies |
|
1000 000 |
decies centies milies |
|
bini tris in die - по два трижды в день (two each three times in a day)